Stress: één van de grootste dikmakers van nu
Veel mensen hebben regelmatig last van stress. Vroeger was dat een sabeltandtijger. Maar tegenwoordig kan dat van alles zijn. Je kunt gestrest raken van een drukke baan, maar ook van verkeerde voeding, de zorg voor de kinderen, een druk sociaal leven en ga zo maar door. Het maakt dus eigenlijk niet uit of het écht (die tijger) of vermeend gevaar is (zorgen over de toekomst). Je lichaam reageert op een en dezelfde manier: het maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. En om dát te kunnen doen, maakt het stresshormonen aan. Dat is dus weer een fysieke (biochemische) en heel logische reactie op… angst. Daarom is stress eigenlijk meer biologie dan psychologie.
Wat veel mensen zich evenmin realiseren, is dat stress één van de grootste dikmakers van nu is. Misschien wel de grootste. Wat stress voor invloed heeft op (over-)gewicht, lees je in dit blogartikel, evenals hoe je deze invloed kunt beperken.
Waarom maakt stress dik?
Als je gestrest bent, maakt het lichaam stresshormonen aan. Dit gebeurt niet alleen bij acute stress (adrenaline), maar ook bij chronische stress (cortisol). De stresshormonen adrenaline en cortisol breken eiwitten af. Het lichaam moet tenslotte in een staat van paraatheid blijven verkeren om te kunnen vechten of vluchten.
Die eiwitten worden daarom dus omgezet in suikers, een makkelijk vorm van snelle brandstof. Omdat die eiwitten echter worden omgezet in suikers, stijgt de bloedsuikerspiegel weer. En wordt jouw bloedsuikerspiegel chronisch hoog door acute of chronische stress, dan wordt afvallen onmogelijk. Zelfs als je hartstikke gezond eet, wordt het nu wel heel lastig om gewicht te verliezen. Want helaas zorgt een verhoogde bloedsuikerspiegel ook voor een verhoogde insulinespiegel. En het hormoon insuline (honger!) blokkeert de werking van de tegenhanger: het hormoon leptine (verzadiging).
Stress: hoe gaat dat in zijn werk?
Om te begrijpen hoe dat nou met stress in ons lichaam werkt, een kleine toelichting.
Als we kijken naar een functionele indeling van ons zenuwstelsel, dan hebben we zowel een willekeurig als een onwillekeurig of autonoom zenuwstelsel. Het willekeurige zenuwstelsel kun je bewust aansturen, controleren. Zo kun je daardoor bewegen, praten en reageren op wat er zoal om je heen gebeurt. Hieruit volgt dan automatisch dat het autonome zenuwstelsel een deel van ons zenuwstelsel is dat je niet bewust kunt beïnvloeden. Denk hierbij aan ademhaling en hartslag. Daarbij valt dit autonome stelsel ook nog eens uiteen in twee delen: sympaticus (actiestand of ´gaspedaal´) en parasympaticus (ruststand of ´rempedaal´). Die ´actiestand´ wordt uiteraard actief in geval van stress, door de aanmaak van stresshormonen, en die op haar beurt weer vecht- of vluchtreacties mogelijk maakt. En de ´ruststand´ werkt natuurlijk vooral als je ontspannen bent. Een fase van opbouw van energie. In deze fase werkt je spijsvertering optimaal en kun je bijvoorbeeld herstellen.
Nu snappen we allemaal wel dat het lichaam veel kan, maar niet alles tegelijk. Dus niet én in vecht- en/of vluchtstand kan staan, én rustig een maaltijd kan verteren of lekker slapen. Dat gaat nu eenmaal slecht samen. Als je veel stress hebt, kun je jouw eten dus helaas onvoldoende goed verteren. Hoe voedzaam je ook eet, je lichaam kan dit maar matig opnemen omdat voor verwerking ervan in het spijsverteringskanaal energie nodig is. Energie, die nou juist gereserveerd wordt voor vechten of vluchten… Om gewicht te kunnen verliezen, is het dus van belang om zo veel mogelijk te leven vanuit het parasympatische deel van je zenuwstelsel, oftewel die ´ruststand´.
Tips om die stress te verminderen
Wil jij de invloed van stress op jouw strijd tegen de overtollige kilo´s verminderen? Dan geven wij je graag enkele tips om acute stress én chronische stress effectief te voorkomen en te bestrijden.
TIP 1
Leef zo veel mogelijk vanuit het parasympatische deel van je zenuwstelsel, de ´ruststand´ dus. Verander ´moeten´ in ´willen´ en je merkt vaak meteen al dat je minder last hebt van stress. Doe zoveel mogelijk dingen waar je blij van wordt. Of leer anders aankijken tegen die dingen die gewoon bij jouw leven horen. De boeken of Facebookpagina van Berthold Gunster van OMdenken kunnen daar erg inspirerend voor zijn.
TIP 2
Zo snel mogelijk stoppen met (vrije) suikers en bewerkte koolhydraten. Dat zeg ik niet om flauw te doen, maar omdat ik het niet genoeg kan benadrukken. Als je namelijk ´draait´ op een suikerverbranding, schakelt je lichaam sowieso over naar leven vanuit die sympaticus (´actiestand´ of ´gaspedaal´). Zelfs in het geval dus dat je nog niet eens een drukke leefstijl hebt!
TIP 3
Zorg voor voldoende ontspanning. Word je bijvoorbeeld bewust van je ademhaling. Haal eens 3 keer diep adem voordat je gaat eten. Ruim dagelijks 10 minuten in voor een korte meditatie (app’s te over tegenwoordig). Gebruik deze tijd om eens kennis te maken met relaxte ‘sporten’ als yoga, Tai Chi of Chi Neng Qigong.
TIP 4
Mijn boek ´De kleur van gevaar´ over de overtreffende trap van stress (burn-out) bestellen. Of vraag hieronder de gratis preview aan. Ik neem je niet alleen mee in hoe ik met stress ben omgegaan, maar ik geef je aan het einde van elk hoofdstuk een tip hoe jij dat ook kunt doen.
Yes, stuur mij het GRATIS de preview van het boek ‘De kleur van gevaar’
Laat hieronder alsjeblieft je e-mailadres achter, zodat je gelijk kunt beginnen met lezen!
