Een paar jaar geleden kwamen we terug van vakantie.
In de deur van de garage hingen de huissleutels. Ai, een inbraak.
De inbrekers zelf hadden geconstateerd dat wij er geruime tijd niet waren. Dus die hadden in betrekkelijke rust het huis doorzocht. En blijkbaar stilletjes, geen buuf die wat gehoord had.
Werkelijk alles was overhoop gehaald.
A.L.L.E.S.
Van wijnkelder tot zolder. De inhoud van alle kasten lag op de vloer ervoor of er ergens in de buurt van.
Het eerste wat ik dacht, was: ´Blij dat ik niet thuis was´.
Je zal van die gasten tegenkomen in je eigen hut.
Vooral als je slaapt.
Nadat ik vervolgens dacht: ´Wat heeft een mens een hoop troep´, bekroop mij een unheimisch gevoel dat er handen van totaal onbekenden aan die spullen had gezeten. Brrr.
Toen bij nadere inspectie bleek dat de enige paar sieraden die ik had gekregen van mijn opa en oma ook foetsie waren, werd ik pas écht kwaad.
Hallo adrenaline.
En de alarmcentrale van het fight-or-flight-stresscentrum ging aan. Heet ook wel de HPA-as (leef je uit op Google-is-my-best-friend).
Prima systeem dat stresshormonen hun ding doen als je lichaam onder bedreiging is. Alleen schoot het nu zijn doel voorbij.
Niet alleen had de stressrespons op dat moment geen enkel nut meer. De ervaring an sich bleef echter veel langer nazinderen.
De weken erna kon ik namelijk niet goed meer slapen. Dûh; mijn hersenen bleven waakzaam. Stel je voor dat er zo´n gast kwam terwijl ik sliep?
Dag korte-termijn-adrenaline, hello langere-termijn-cortisol.
Mijn grijze massa ging gewoon minder diep slapen opdat ze elk geluid van nieuw gevaar direct waarnemen én kunnen reageren.
Dat gaf dus weer ander gedoe.
Minder diep slapen, is weer minder aanmaak van specifieke hormonen die de boel tot rust brengen, ontstekingen remmen en zo.
En dus overdag allerlei vage lichamelijke klachten. Moeheid met stip op één. Eten om meer energie te krijgen hielp niet, want die spijsvertering ging juist steeds meer op z´n gat liggen.
Het is geen rocket science dat je immuunsysteem ook minder gaat draaien.
Door wat voor oorzaak dan ook stress langer aanhoudt, gaat je lijf prioriteiten stellen. Daarbij staan je goed voelen, je spijsvertering en je immuunsysteem optimaal laten draaien niet bovenaan.
Nee, je moet immers kunnen vechten of vluchten.
In ancient times, was dit alles een zeer effectieve methode.
Ook in de hersenen bevinden zich stresshormonen, zoals glucocorticoïden. En die doen in die zin hun ding dat ze ervoor zorgen dat een pittige emotionele ervaring makkelijker blijft hangen in het geheugen.
Immers, wat bedreigend is, kan maar beter goed onthouden worden.
Lekker slapen vind ik een heerlijk. En nu dat al te lang niet lukte, werd het tijd om in te grijpen.
Een inbraak was één ding.
Niet goed meer kúnnen slapen was een heel ander ding. Daarmee zou ik ook vatbaarder worden voor ziektes met een immuunsysteem op een laag pitje.
In dit voorbeeld werd die hele stresscirkel doorbroken door de aanleg van een alarmsysteem.
En zelfs toen duurde het nog wel even voordat ik weer écht goed kon slapen…
Afhankelijk van een gebeurtenis, of zelfs meerdere, kan dat dat dus je hele doen en laten, je hele denken blijven beïnvloeden.
De Amerikaanse psychiaters Holmes en Rahe ontwikkelden daartoe de Stress Schaal.
Het duo bestudeerde in de jaren zestig duizenden ziektegeschiedenissen om te onderzoeken of stressvolle gebeurtenissen aan de ziekte konden hebben bijgedragen.
Het antwoord bleek ´ja´.
Aan de hand hiervan stelden ze een lijst samen met 43 meer of minder ingrijpende levensgebeurtenissen, waaraan ze ´stresspunten´ toekenden. Deze lijst is later ook op andere manieren onderzocht en bevestigd.
Het opmerkelijke ervan is dat het dus om de kans op ziekte gaat in het jaar ná de gebeurtenis.
Keiharde wetenschap? Nope. Toch heeft de schaal ook in deze tijd nog altijd een prima indicatieve waarde.
See for yourself of het je aan het denken zet voor wat betreft jouw gezondheidstaks: https://gripopgezondheid.nl/wp-content/uploads/Holmes-en-Rahe-Stress-schaal.pdf
Lynn Hogendoorn