Zijn natuurlijke suikers wel of niet gezond?

Zijn natuurlijke suikers wel of niet gezond?

Honger van sinaasappelsap

Voordat ik wist wat ik nu weet, startte ik mijn dag altijd met vers geperst sinaasappelsap. Want, zo dacht ik: “Dat is gezond”. Dat dit één van de oorzaken ervan was dat ik vervolgens de hele dag honger had, wist ik niet…
Veel mensen denken dat ze er goed aan doen om in plaats van de toegevoegde suikers te kiezen voor de natuurlijke alternatieven. Fabrikanten weten dit maar al te goed en doen daar dan ook driftig hun voordeel mee. Natuurlijk en biologisch is in de ogen van de consument namelijk gezond.

Maar is dat ook zo? Is het predicaat ‘natuurlijk’ of ‘biologisch’ echt een garantie voor het feit dat je een product hebt dat goed en gezond is voor jouw lichaam? Het antwoord daarop is helaas NEE!

Biologisch is niet altijd zo logisch

Het feit dat iets ‘biologisch’ of ‘natuurlijk’ is wil niet per definitie zeggen dat het dan ook automatisch goed is. Het is milieuvriendelijker geproduceerd, dus qua gifstoffen minder belast. Maar het is absoluut een leugen dat alle biologische producten ook daadwerkelijk gezonder zijn. Hetzelfde geldt met vrijwel alle natuurlijke suikers, deze zijn ook echt niet gezonder voor je lichaam. Het blijven suikers.

In het geval van suikers zou je haast nog kunnen zeggen dat natuurlijke suikers het lichaam soms zwaarder belasten dan de chemisch gefabriceerde. Raar maar waar…

Wat egels, beren en eekhoorntjes al lang weten

Natuurlijke suikers komen in de natuur voornamelijk voor in de vorm van fruit en vruchten en zijn beter bekend onder de naam Fructose. In de natuurlijke vorm (in de vorm van fruit en vruchten komen deze suikers vooral voor in de zomer en het najaar. Je ziet in de zomer de iets minder zoete soorten zoals bessen en aardbeien en richting het najaar wordt het fruit steeds zoeter doordat het rijker is aan suikers. Dat is niet zonder reden: de natuur heeft dit speciaal zo voor ons geregeld omdat we juist in die periode reserves aan dienen te leggen voor de naderende winter. Vetreserves wel te verstaan.

Dat is ook wat egels, beren en eekhoorntjes nog steeds doen in het najaar: die doen zich naar hartenlust tegoed aan alle zoetigheden en noten die ze maar kunnen vinden. Dat ze daardoor dikker worden is absoluut geen probleem: dat vet wordt gedurende de winterslaap verbrand.

Je hebt fructose en fructose

Grofweg kun je onderscheid maken tussen twee soorten fructose: de fructose die je haalt uit vers fruit (het beste is de ‘originele’ verpakking, samen met de benodigde vezels), of de fructose die via een chemisch proces wordt gewonnen uit mais en aardappelzetmeel. Ook wel bekend als High Fructose Corn Syrup of Glucose-Fructose stroop. Dit is de meest gevaarlijke ‘vruchtensuiker’ die in 95% van alle gezoete levensmiddelen te vinden is. Dit is ook de vruchtensuiker die een grote bijdrage levert in het ontstaan van overgewicht!

Fructose belast de lever

Om ervoor te zorgen dat al die vruchtensuikers zo snel mogelijk in het lichaam komen en ook daadwerkelijk als vet worden opgeslagen, worden ze direct via de lever geleid. Dit betekent dat ze minder van invloed zijn op de bloedsuikerspiegel en dat ze minimaal aan de cellen worden aangeboden als voeding. Op die manier blijft er het meeste over voor de vorming van reserves. Hetzelfde gebeurt overigens met alcohol.

Op het moment dat je veel fruitsuikers (of ‘natuurlijke’) suikers eet, geeft dat een enorme extra belasting op de lever. Het kan zelfs zo zijn dat je lever overbelast raakt of ziek wordt van de enorme hoeveelheden suiker die het moet verwerken. Zo hoef je bijvoorbeeld geen alcoholist te zijn om toch een non-alcoholische leververvetting te creëren. En dat terwijl je dénkt dat je heel gezond bezig bent.

Een vervette lever, maar ook een lever die teveel fructosesuikers moet verwerken, geeft de suiker die het niet op kan slaan af in de vorm van extra vetdeeltjes aan het bloed, de zogenaamde triglyceriden. Deze zwevende vetdeeltjes leveren een grote bijdrage in het onstaan van hart- en vaatziekten doordat ze mede zorgen voor het dichtslibben van de aderen en vaten.

Daar komt bij, dat de weg die fructose aflegt ervoor zorgt dat er geen rem zit op je suikerconsumptie: doordat het via de lever wordt geleid, maakt het lichaam minder insuline aan en insuline communiceert met grehline, het hormoon dat aan de hersenen het sein ‘genoeg ik zit vol’ geeft. Doordat dit hormoon nu niet of nauwelijks wordt aangemaakt, ben je dus onverzadigbaar als het gaat om fructosesuikers.

Hoe zit het dan met vers fruit?

Laat ik 1 ding vooropstellen: vers fruit is absoluut gezond. Echter, in de hoeveelheden waarin we het eten vormt het een bedreiging voor onze gezondheid en is het een niet te onderschatten factor in het ontstaan van overgewicht. Als je kijkt naar de natuur dan is het eigenlijk allemaal heel logisch. Fruit en vruchten zijn van oorsprong bedoeld om een vetreserve aan te leggen voor de winter. Niet om het hele jaar door in grote hoeveelheden te worden gegeten en gedronken.

Mijn advies

Wees terughoudend met natuurlijke suikers en kritisch ten aanzien van biologische producten. Kijk heel goed naar de natuur en consumeer zoveel mogelijk de voeding die bij dat desbetreffende seizoen hoort (dat is nog goedkoper ook!). Dat betekent dat je in de zomer en herfst wat meer fruit en vruchten kunt eten dan bijvoorbeeld in de winter en de lente.

Ook van natuurlijke suikers krijg je honger, ook al hebben ze minder directe invloed op de bloedsuikerspiegel, ze hebben zeker een effect. De smaak ‘zoet’ vraagt nu eenmaal naar meer. Het lichaam begint al met de aanmaak van insuline zodra je iets zoets in je mond stopt. Het maakt niet uit wat het is, het reageert direct op de zoete smaak en treft direct voorbereidingen om de schade te beperken.

Op dat moment weet het nog niet dat hetgeen je eet misschien de bloedsuikerspiegel minder beïnvloedt. Het reageert enkel op de zoete smaak. De insuline wordt dus hoe dan ook aangemaakt, alleen in het geval van natuurlijke suikers blijft de suikerpiek in het bloed voor een deel uit omdat deze via de lever geleid wordt. Je hebt dus de dubbele jackpot te pakken als het gaat om honger en vetopslag. Een geweldig systeem in de oertijd, maar nu werkt het averechts.

Hoeveel fruit kun je eten?

Ik adviseer ten aanzien van fruit en vruchten in de basis het volgende:

• Eet maximaal 3 stuks fruit per dag in zijn geheel; ben je diabeet, houd het dan op maximaal 1 stuk per dag
• Neem slechts heel af en toe een glas vers vruchtensap of een smoothie
• Eet fruit ALTIJD in combinatie met een eiwit of een vet, hierdoor maakt het lichaam minder insuline aan
• Kies voor de zuurdere fruitsoorten en wees terughoudend met zoete en gedroogde vruchten

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen