Ons oerbrein en eten: hoe ‘eet’ het instinct eigenlijk?

Je oerbrein stuurt vrijwel al je gedachten en handelingen. Heb je honger, dan komt dit door je brein of instinct. Ga je vervolgens iets eten, dan komt dit ook weer door het brein. Maar hoe werkt dit precies en welke invloed heb je zelf op de keuzes die jouw instinct maakt? Je leest het in dit blog.

Het werkproces van het oerbrein

Je oerbrein werkt bijna altijd op dezelfde manier, ook als je gaat eten. Eerst krijg je een bepaald gevoel, bijvoorbeeld honger. Dit gevoel zet je aan tot actie en geeft je de motivatie om een oplossing te gaan bedenken. Heb je honger, dan is deze oplossing iets eten. Je brein ‘bedenkt’ niet alleen dat je gaat eten, maar ook wat je gaat eten en waar je dit gaat doen. Je kunt er nu bijvoorbeeld voor kiezen om uit eten te gaan, maar ook om zelf iets klaar te maken. Heb je niet zo veel geld of heb je geen zin om uit eten te gaan, dan wint het zelf klaar-

maken van een maaltijd de competitie. De laatste stap van het eten met het brein, is dat je jouw oplossing uit gaat voeren. Je loopt naar de keuken, opent de voorraad- en koelkast en maakt de maaltijd klaar. Vervolgens stil je jouw hongergevoel door de maaltijd op te eten, tot je geen honger meer hebt.

Samenwerken met je brein en betere keuzes maken

In de basis is ons oerbrein of instinct gericht op twee zaken: overleven en voortplanten. Moeilijker wordt het niet. Maar het betekent wel dat alles langs deze meetlat wordt gelegd. De rest doet er gewoon wat minder toe.

Toch maar eerst even nog een klein uitstapje naar de theorie… We hebben grofweg drie breinen: het genoemde reptielenbrein (oerbrein), het zoogdierenbrein (limbisch brein) en tot slot het relatief ‘nieuwe’ mensenbrein (neocortex). Elk met hun eigen functie. Het reptielenbrein is het oudste en wordt geheel aangestuurd door het instinct. Het regelt zaken waar je niet over na hoeft te denken zoals voorplanting, ademhaling en stofwisseling (niet noodzakelijkerwijs in die volgorde hè). Het zoogdierenbrein omvat alles wat met emoties en affectiviteit te maken heeft, dus ook onze emotionele herinneringen. Met ons mensenbrein tot slot, onderscheiden we ons van alle andere diersoorten. Het speelt een belangrijke rol bij o.a. logisch denken, leren en het oplossen van problemen.

Meer weten?

• The Hungry Brain, Outsmarting the instincts that make us overeat, Johan J. Guyenet Ph.D.
• Bright line eating, The science of living happy, thin and free, Susan Pierce Thompson Ph.D.
• The Brain Revolution, Know and train new brain habits, Dr. Evian Gordon, M.D. Ph.D.

Suikervrij eten: wat houdt dat in?

Suiker ‘vertaalt’ je lijf in stress

En die stresshormonen roepen in zichzelf natuurlijk weer allerlei reacties in je lijf op…
Dat zit ongeveer zo: als je je lijf als een soort bedrijf ziet, kun je hormonen als e-mails beschouwen. Zo’n mailtje komt dan bij een bepaalde ontvanger terecht en de bedoeling is dan dat die ‘iets gaat doen’. Hormonen werken niet veel anders: het zijn boodschappers.

Hormonen kunnen echter hun werk pas doen als ze cellen vinden die een ontvanger (receptor) voor dat specifieke hormoon heeft. Dat wordt ook wel het sleutel-slot-principe genoemd: alleen de juiste ‘hormonale sleutel’ kan het celslot openen. Gaat een hormoon vervolgens een cel binnen, dan geeft het daar zijn boodschap af: “Doe dit of dat nu.” En dan volgen allerlei activiteiten, zoals hiernaast het voorbeeld van het hormoon insuline die de glucosestofwisseling regelt.

Voedingstriggers die stresshormonen aanmaken

Kortom, wat triggert nou de aanmaak van die stresshormonen? Het zal je niet verbazen dat wát je eet (en ook nog hoe vaak) een fysieke stressreactie op kan roepen. Sommige voedingsmiddelen veroorzaken vaak laaggradige ontstekingen (milde ontstekingen, waar je in eerste instantie niet zo veel van merkt). Het zal je evenmin verbazen dat dat vooral zijn:

• suiker (juist, die geraffineerde witte onder andere),
• omega-6-vetzuren (margarine, maïsolie, sojaolie, linolzuur in zonnebloemolie e.d.) en
• tarwe (niet altijd en bij iedereen, maar de mate waarin we het tegenwoordig binnenkrijgen levert voor veel mensen extra laaggradige ontstekingen op).

Dit is natuurlijk niet het hele verhaal, maar voor nu volstaat het even.

Suikervrij eten: veel meer dan het vermijden van directe of zichtbare suikers

Want het leeuwendeel krijgen we binnen omdat we enerzijds voedingsmiddelen eten die zich in het lichaam gedragen als suiker. En anderzijds omdat we ze consumeren in de vorm van voedingsproducten waar ze in ‘verstopt’ zitten.
En in deze 85% van de suikers zit nou vooral de kneep waardoor die bloedsuiker vooral zo ontregeld raakt. En het hormoon insuline in actie komt om de balans weer te herstellen. Want een lichaam in balans werkt gewoon goed. Raakt die balans nou verstoord, dan ‘vertaald’ je lijf dat naar stress omdat er daarmee mogelijk gevaar dreigt. Vanuit het lichaam bekeken is dat best logisch als je begrijpt dat dit vervolgens weer allerlei andere disbalansen in zijn kielzog meesleurt. Denk maar eens aan zaken als:

• Afname insulinegevoeligheid
• Chronische moeheid of lusteloosheid
• Diabetes type 2
• Een te hoog cholesterolgehalte
• Hormonale disbalansen
• Mentale ‘mist’
• Ongecontroleerde groei van candida
• Overgewicht
• Spijsverteringsproblemen
• Verhoogde bloeddruk
• Vroegtijdige veroudering

Een goed voorbeeld van een voedingsmiddel dat door jouw lichaam herkend en verwerkt wordt als een suiker, is zetmeel. Dit is niet echt een suiker in gangbare zin, maar de ‘stof’ krijgt door het lichaam wel dezelfde behandeling als de suiker in een taart of koek. Eet je nou overwegend suikervrij, dan krijgt je lijf deze vorm van brandstof dus ook nauwelijks meer binnen. Met alle voordelen van dien.

De suikerverslaving tegengaan

Mijn suikerverslaving

Toen ik zelf in een burn-out belandde, realiseerde ik mij pas hoe het voelde om een continu gebrek aan energie te hebben. En hoe verschrikkelijk ik dat vond. Ik was te moe om een deuk in een pakje boter te slaan. Zonder te overdrijven had ik nergens meer puf voor. Toch wilde ik dat weer het allerliefste: weer een beetje energie hebben.

En zo kwam ik een keer al Google’nd bij de Sugarchallenge^® uit, want ik begreep al snel dat je daarmee weer je energie kon herstellen. Ik schafte het boek aan en startte mijn 100% suikervrije maand. Natuurlijk was niet alle energie weer terug na die maand, maar het begin van mijn toename in energie was zó hoopgevend dat ik ermee doorgegaan ben. De rest is geschiedenis, zoals ze zo mooi zeggen.
Einstein zei al: “Alles is energie.” Maar ik wil het zelfs omdraaien: “Energie is álles.” Gewoon, om te doen wat je wilt doen en te zijn wie je wilt zijn. Zonder beperkingen.

Drie redenen om suikervrij te eten

Voeding of vulling

Eigenlijk is het super simpel: alles wat niet rechtstreeks aan een boom of struik groeit, uit de grond komt of rent, springt, vliegt of zwemt, is discutabel. Dat zeg ik niet om flauw te doen, maar ze leveren gewoon niet de juiste bouw- en brandstoffen voor je lichaam. En daar hebben we het hier over: het verschil tussen vulling of voeding. Voor je lijf.
En daar kom ik als spreekbuis graag voor op, voor dat lijf. Want hoe geeft je het nou wat het nodig heeft, zodat het ‘lekker draait’? Zonder haperingen (lees: allerlei gezondheidsklachten). Zodat jij kunt doen wat je wilt doen en zijn wie je wilt zijn. Zonder beperkingen.
Jouw lichaam kan daarbij wel wat hulp gebruiken. Van jou. En soms ook tijdelijk van mij als ‘voedingsfluisteraar’.
Ik noem de drie meest gehoorde klachten of wensen in mijn praktijk: de meer chronische gezondheidsklachten (als spijsverteringsproblemen, diabetes type 2 en diverse hart- en vaatziektes), aanhoudende vermoeidheid en uiteraard afvallen.

Reden #1: je krijgt meer energie

Hierdoor zijn er minder ontvangers actief (je brein wordt dus dopamineresistent) waardoor je steeds meer van een bepaalde stof nodig hebt om dezelfde kick te krijgen. De animatie hierboven laat dit prachtig zien.
Kortom, ándere voeding (brandstof) zorgt er dus niet alleen voor dat je uit deze vicieuze cirkel komt… maar ook blijft. Misschien wel een van de belangrijkste redenen om suikervrij te (gaan) eten.

Reden #2: je voorkomt diverse welvaartsziektes

Reden #3: je valt af

ALLES mag en ALLES kan: jij kiest!

Regelmatig wordt me de vraag gesteld: “Mag ik dit eten?” Of “Waarom mag ik dit niet…?” en “Is dit toegestaan?”. Mijn standaard antwoord is dan altijd dat alles mag en alles kan. Ik ADVISEER om iets wel of niet te doen, maar de vraagsteller mag kiezen.
Er is geen goed of fout, juist of onjuist. Er zijn slechts goede en minder goede alternatieven in de situatie waarin iemand zich bevindt.

Het gaat er dan ook om dat je voor jezelf leert te kiezen wat goed is voor jou op dit moment. Maar ook dat je erop gaat vertrouwen dat je prima in staat bent om de juiste keuze te maken. Iets waar het bij heel veel mensen aan schort…

Het enige dat ik doe is jou die informatie verschaffen die je nodig hebt om een goede keuze te kunnen maken. Maar al te vaak willen mensen echter dat ik voor ze beslis. Dat ik ze vertel wat ze wel en wat ze niet mogen. Soms omdat ze echt niet meer weten wat te doen, maar vaker merk ik dat ze het zelf moeilijk vinden om te kiezen, om echt te gaan staan voor zichzelf. Om zelf te beslissen. Dat is iets wat we niet gewend zijn: onze eigen keuze必利勁
s maken.

Ontsnappingsroute

Door de beslissing bij mij neer te leggen is er nog een ontsnappingsroute beschikbaar die kan worden gebruikt op de momenten dat het even niet lukt. Of wanneer het lastig is om duidelijk te zijn over keuzes naar de buitenwacht. Hoe veilig is het om bij commentaar van anderen te kunnen zeggen: “Ik wil het wel, maar ik mag het niet van m’n coach” of “Het staat niet in mijn plan dus ik mag het niet…” Wat je dan eigenlijk doet is jezelf afvallen… Een goede vraag die je jezelf kunt stellen als je jezelf hierop betrapt is: “Voor wie doe ik dit nu eigenlijk?”

Hoe zou het zijn als je “Ik wil het wel maar ik mag het niet” zou vervangen door: “Ik mag alles en ik kies er nu voor om dit niet te doen, gewoon omdat ik weet dat het beter voor me is. Omdat het me nu dichter bij mijn doel brengt als ik het even laat…”

Life is about choices…

Het leven vraagt je de hele dag door om te kiezen. Steeds weer daagt het je uit om jouw hoogste waarheid van dit moment te leven. Als een bewuste keuze, niet als een onbewuste reactie op wat er om je heen gebeurt. Vanuit angst of onwetendheid. Nee, het leven vraagt je om te voelen wat voor jou op dit moment goed is en daarnaar te handelen. Om te leven vanuit liefde en niet vanuit lief zijn…

Niemand vraagt je om de waarheid van een ander te leven. Vaak doen we dit wel… In jouw leven staat jouw waarheid centraal. Alleen jij weet wat nu, op dit moment, goed is voor jou. Uiteraard kun je de waarheid van die ander toetsen aan de jouwe en kun je de waarheid van de ander respecteren. Zodat je op die manier een weloverwogen beslissing kunt nemen. Het wordt dan: “Ik luister wel naar je, maar ik beslis zelf wat ik ermee doe nadat ik jouw waarheid aan die van mij heb getoetst.”

Op het moment dat mensen bij mij komen voor een persoonlijk voedingsplan, ontvangen ze richtlijnen en een enorme lijst voedingsmiddelen waar ze uit kunnen kiezen. De mate waarin ze ervoor kiezen om zich aan hun plan te houden, te gaan staan voor zichzelf, zich niet te verschuilen achter wat kan en wat mag, bepaalt de snelheid van hun resultaat (wat op kan lopen tot zeker 10 kilo gewichtsverlies per maand!).

Je overtuiging bepaalt je resultaat

Dat is ook gelijk het grappige: het resultaat wat je behaalt (in wat dan ook in je leven) weerspiegelt jouw overtuigingen. Daar waar je geen of weinig resultaat behaalt sta je jezelf nog niet toe om te ontvangen wat je voor jezelf wenst. Om te gaan staan voor je keuzes. Je kunt dan wel zeggen dat je het wilt, maar ergens diep in jou is er nog een overtuiging actief die graag gelijk wil hebben en daardoor de boel gaat saboteren. Of je doet de dingen die je doet niet voor jezelf maar voor een ander. Waarschijnlijk omdat je nog geen duidelijke keuze hebt gemaakt voor jezelf. Bewust of onbewust. Dan zit je bij die barbecue en verdorie: “Ik mag niets, zo is er niets aan…” Op deze manier leg je de verantwoording voor jezelf bij een ander (want: “Ik wil het wel, maar ik mag het niet van… of van…”).

Als je echt zo graag wilt, kies er dan voor om te gaan staan voor jezelf en aan te geven dat je nu een andere keuze maakt. Op dat moment neem je daadwerkelijk de verantwoording voor jezelf, voor jouw leven, voor jouw gezondheid. Dan en alleen dan verandert diëten in eten, in jezelf voeden met die dingen waar je voor kiest. Gewoon omdat je goed voor jezelf zorgt.

Je zult zien dat ineens niet alleen ALLES mag en ALLES kan, maar dat ALLES ook echt gebeurt!

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen

Van controleren naar vertrouwen

We luisteren naar onze omgeving, zijn bang voor ´wat men er wel niet van zou kunnen denken´, confirmeren ons aan de massa (ook al doet die dingen waar we totaal niet achterstaan), en, misschien wel het allerbelangrijkste: we raken het vertrouwen in onszelf kwijt. We denken dat we het zelf niet meer kunnen en lopen de ene na de andere goeroe achterna.

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen

De vraag is alleen: is dat wat we willen ook dat wat we nu, op dit moment nodig hebben? En: brengt dat wat we willen ons ook daadwerkelijk dat wat goed voor ons is, nu, op dit moment? Zou het niet zou kunnen zijn dat hetgeen we willen niet altijd hetgeen is dat we nodig hebben?

Doordat we zo bezig zijn om het leven te ´doen´, vergeten we vaak hoe het is om echt te leven. In ons ´gedoe´ gaat vervolgens als we niet oppassen ons leven aan ons voorbij en brengen we dagen, weken en jaren al zoekend en verlangend door. We worden steeds ontevredener en willen steeds meer hebben of doen om zo vooral het gevoel te krijgen dat we leven. Maar meer spullen en meer vakanties zijn, net als meer eten, niet de oplossing.

Ligt jouw leven op koers?

Ons lichaam is een levend wezen, geen robot die je kunt analyseren en programmeren. We zijn een optelsom van onze gedachten, gevoelens, emoties, drama´s, angsten en onzekerheden. Allemaal dingen die je lastig kunt beheersen en controleren ook al doe je misschien nog zo je best. Het lichaam wil geleefd worden, niet ´gedaan´ en ´gecontroleerd´. Daarmee doe je jezelf echt tekort en door maar druk te zijn met ´doen´ en je leven te willen controleren, raak je de verbinding met jezelf kwijt. Met als gevolg dat je innerlijke kompas vertroebelt en je van koers raakt. Zowel in je leven als op het gebied van je gezondheid en energie.

Leef je leven, in plaats van het te ´doen´

Wanneer heb je voor het laatst met je rug in het gras naar de wolken gekeken of geschommeld? Wanneer heb je voor het laatst met al je zintuigen genoten van een heerlijke maaltijd? Wanneer heb je voor het laatst contact gehad met jezelf? Weet je überhaupt wel hoe het op dit moment is gesteld met jou? Weet je waar je blij van wordt en waar je nu naar verlangt? Kijk je ook weleens naar wat er allemaal wél is? Of ben je alleen maar bezig om jezelf te controleren, te managen en op de kop te geven omdat dingen misschien anders lopen dan je zou willen?

Geef jezelf wat je nodig hebt

Ook al doen we zo ons best, er komt altijd een moment dat ons lichaam zich niet meer laat controleren of beheersen. Dat is het moment dat je weer ´terugvalt´ in je oude gedrag. Dat je baalt van jezelf omdat het weer niet gelukt is (de zoveelste keer). Maar in plaats van een terugval is zo´n moment eigenlijk een uitnodiging om weer verbinding te maken met jezelf. Om opnieuw contact te maken met jouw lichaam en jouw leven. Zodra je stopt met ´doen´ en contact gaat maken met dat wat er nu is geef je jezelf exact wat je nodig hebt. Vanuit dat contact kun je vervolgens al dan niet keuzes gaan maken.

Word nieuwsgierig naar je verlangens

Het is belangrijk dat je weer gaat vertrouwen op jezelf in plaats van balen en boos zijn op jezelf. Daar wordt het namelijk alleen maar erger van en je zelfvertrouwen zakt uiteindelijk tot ver onder nul. Jouw verlangens willen gehoord worden, niet gecontroleerd en al helemaal niet verstopt. Word nieuwsgierig naar wat ze je te vertellen hebben, wijs ze niet af en word er ook niet boos op. Vraag ze maar eens wat ze eigenlijk willen. Maak contact met jezelf als je jezelf weer terugvindt bij de koelkast, voor de snackbar of bij de shop van de benzinepomp. Wees nieuwsgierig en vraag jezelf eens waar je nou echt naar verlangt?

Herstel je de verbinding met jezelf

Ga de komende week eens kijken of je iedere dag minimaal 15 minuten (langer mag ook) iets kan doen voor en met jezelf. Iets waar je blij van wordt, iets dat je voedt, iets helemaal voor jou en de relatie met jezelf. Want ook daarin moeten we tijd investeren. Het mag van alles zijn. Zelf doe ik dat door Pilates, meditatie, luisteren naar prachtige pianomuziek (met koptelefoon), het lezen van een inspirerend boek, lekker met de honden naar het bos, Chi Neng, etc. Maar het mag ook een warm bad zijn of een heerlijke massage. Belangrijk is dat je een uitje hebt met jezelf. Spreek verder met jezelf af dat je tenminste één dag (meer mag ook, maar begin met één dag) echt suikervrij eet. Voor de rest van de dagen ben je vrij (het mag, maar het hoeft niet).

Cholesterol? Gezonder dan je denkt!

Superbouwstof, grondstof en ontstekingsremmer

Cholesterol wordt in het lichaam gebruikt om celwanden en zenuwvezels te vormen en het lichaam produceert belangrijke hormonen zoals geslachts- en stresshormonen uit cholesterol.

Ook de belangrijke vitamine D (dat eigenlijk een hormoon is, en D3 het geactiveerde) wordt aangemaakt vanuit cholesterol en cholesterol is van het grootste belang voor een goed verloop van chemische processen in de hersencellen. Daarnaast is cholesterol een goede beschermer tegen virussen en bacteriën. Het is dan ook zo belangrijk dat het lichaam het zelf aanmaakt.

Alles wordt gemaakt in de lever

In het lichaam is de lever verantwoordelijk voor de aanmaak van 100% cholesterol. De hoeveelheid cholesterol die de lever maakt is afhankelijk van de hoeveelheid cholesterol die je inneemt via je voeding. Als je dus 10% cholesterol inneemt via je voeding, zal de lever er 90% bijmaken. Wanneer je een cholesterol-arm dieet volgt heeft de lever dus heel veel werk.

HEEL BELANGRIJK: DOORDAT DE LEVER AANVULT TOT 100% HEEFT DE HOEVEELHEID CHOLESTEROL DIE JE EET GEEN INVLOED OP HET CHOLESTEROLGEHALTE IN JE BLOED!

Je leefstijl bepaalt de cholesterolbehoefte en het cholesterolgehalte

Des te meer situaties in het lichaam aanwezig zijn waarvoor cholesterol nodig is, des te meer cholesterol het lichaam aan zal maken. Dát is wat bepaalt of je een hoog of een laag cholesterolgehalte hebt! Daarnaast is er een groep mensen erfelijk belast met een hoger cholesterolgehalte, dit is een genmutatie die vermoedelijk komt uit de tijd van de pest en pokken epidemieën.

Situaties waarvoor het lichaam meer cholesterol nodig heeft zijn o.a.:

• Stress: cholesterol is de grondstof voor de aanmaak van de stresshormonen adrenaline en cortisol. Als je dus veel stress hebt zal je lichaam meer cholesterol aanmaken voor de productie van deze hormonen.
• Een tekort aan water of mineralen: cholesterol is de grondstof voor het hormoon aldosteron dat de water- en mineralenhuishouding regelt. Als je dus een tekort aan een van beide hebt, heeft het lichaam cholesterol nodig voor de aanmaak van extra aldosteron.
• Zwangerschap: cholesterol is de basisgrondstof voor aanmaak van oestrogeen. Zwangere vrouwen hebben 25% extra oestrogeen in hun lichaam. Ook in je menstruatiecyclus varieert de behoefte aan cholesterol. In de eerste helft van de cyclus heb je daarom vaak een hoger cholesterol.
• Overgewicht levert een verhoogd cholesterol op omdat je vetweefsel oestrogenen produceert.
• Krachttraining en spierwerk: cholesterol is nodig voor de aanmaak van testosteron, het krachthormoon. Dus als je krachttraining doet of zwaar lichamelijk werk zal je cholesterol ook hoger zijn (dit geldt overigens ook als je verliefd bent of de avond tevoren nog seks hebt gehad).
• Een tekort aan vitamine D: dit wordt aangemaakt uit cholesterol, dus bij een tekort aan deze vitamine zal het lichaam automatisch meer cholesterol aanmaken.
• Als je veel ontstekingen hebt in je lichaam zal ook de behoefte aan cholesterol toenemen. Dit omdat cholesterol een lichaamseigen ontstekingsremmer is.

Hoog cholesterol betekent eigenlijk een hoge cholesterol-BEHOEFTE

Wanneer je last hebt van een te hoog cholesterolgehalte, betekent dit eigenlijk dat het lichaam vermeerderd cholesterol aanmaakt omdat het dit nodig heeft vanwege ontstekingsreacties en andere disbalansen. Door jouw hoge(re) cholesterol te bestrijden met medicatie werk je het natuurlijke herstelmechanisme van het lichaam tegen. Beter kun je kijken naar de oorzaak van je hoge cholesterolbehoefte en deze wegnemen en je focussen op een goede verhouding tussen de twee cholesterolsoorten.

Het gaat over de verhouding tussen HDL en LDL

Als het gaat over cholesterol waarden is niet zozeer de hoogte van het cholesterol belangrijk, maar veel meer de verhouding tussen LDL en HDL cholesterol. Een gezonde verhouding is 1 HDL en 4 LDL. Als je meer HDL hebt, gebeurt er verder niets. Een hogere LDL waarde ten opzichte van HDL, is wel ongunstig. Dit heeft ermee te maken dat het HDL cholesterol de LDL cholesterol, die in de bloedbaan blijft hangen, opruimt. Op het moment dat er te weinig HDL cholesterol voorhanden is, heb je dus te weinig ‘opruimcapaciteit’ en loop je kans dat LDL cholesteroldeeltjes blijven plakken en hangen in de bloedbaan waardoor ze kunnen oxideren en kunnen zorgen voor een hoop ellende.

MEET OM DIE REDEN ALTIJD HET TOTAAL CHOLESTEROL EN 1 VAN DE TWEE (HDL EN/OF LDL) ZODAT JE DE VERHOUDING KUNT BEREKENEN!

Belangrijk: zolang de verhouding tussen HDL en LDL klopt, maakt het feitelijk niet uit hoe hoog je cholesterol is. Wel is het zo dat bij een hoog cholesterol in de juiste verhouding je meer risico loopt op geoxideerd cholesterol. Om die reden is het bij een hoger cholesterolgehalte altijd verstandig om de cholesterolbehoefte van het lichaam naar beneden te brengen. Doe dit bij voorkeur met aanpassingen in je leefstijl en pas in het uiterste geval via medicatie (medicatie heeft veel risico´s en brengt wel het cholesterolgehalte naar beneden, maar niet de cholesterolbehoefte).

Jarenlang is gedacht dat cholesterolrijke voeding en vetten verantwoordelijk zouden zijn voor een te hoog cholesterolgehalte. Niets is minder waar. Uit vet kan het lichaam zowel het belangrijk HDL als LDL cholesterol aanmaken. Uit suiker en snelle koolhydraten maakt het alleen maar LDL. Wanneer je dus kiest voor een vetarme leefstijl en/ of meer koolhydraten gaat eten, loop je kans dat de verhouding tussen de beide cholesterolsoorten verkeerd gaat. En juist dat zorgt voor een teveel aan ´bedorven´ LDL cholesterol waardoor allerlei ellende in je lichaam kan ontstaan.

Kies voor:

• Gezonde voeding, zoveel mogelijk vrij van suiker en snelle koolhydraten
• Voldoende ontspanning
• Drink voldoende water met mineralen (ideaal is 1 liter water met 1/2 theelepel Keltisch zeezout)
• Beweeg iedere dag minimaal een half uur matig tot intensief (zwemmen, wandelen en fietsen zijn perfect)
• Eet dagelijks voldoende gezonde vetten (uitstekend zijn kokosvet, roomboter, olijfolie en omega 3 vetten)

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen

Hou jij van je dijen?

In dit hele proces realiseerde ik me weer eens te meer dat het uiteindelijk maar gaat om één ding en dat is tijd. Tijd in het lichaam waar je je in bevindt.

Wat doe je met de tijd die jou hier is gegeven en hoe ga je om met het lichaam dat jou is gegeven? Het lichaam dat je hebt gekregen als geschenk om het leven hier op aarde te ervaren? Het lichaam, jouw lichaam, dat synoniem staat voor leven. Immers, zonder lichaam is er eenvoudigweg geen leven mogelijk. Niet houden van je lichaam betekent niet houden van het leven… Mocht je al eens ontevreden zijn met je lichaam, bedenk je dan dat je in ieder geval een lichaam hèbt en dat er velen zijn die er alles voor over zouden hebben om meer tijd te hebben, hier, in hun lichaam. Bedenk je dat je tot de gelukkigen behoort die hier mogen zijn en geniet iedere dag weer van alles wat je hebt, van het leven!

Vlak na zijn begrafenis kwam ik een column tegen van een collega uit Amerika: Geneen Roth. En zij kon niet beter verwoorden hoe ik me voelde en welke boodschap ik ook steeds maar weer uitdraag. Daarom heb ik de vrijheid genomen om deze mail te vertalen.

Hou jij van jouw dijen?

(vertaling van column ‘Do you love your thighs’ van Geneen Roth)

Mensen komen vaak naar mijn workshops omdat ze gewicht willen verliezen. Ze willen niet meer lijden. Ze willen gelukkig zijn. Ik vertel ze over zelfvertrouwen en leer ze luisteren naar hun lichaam. Vertel ze dat, op het moment dat je dat doet, dat dan alles – je relatie met voeding, met jezelf, met je lichaam – op zijn plaats lijkt te vallen.

Maar, om ze echt werkelijk bewust te laten worden van hun lichaam, moet ik ze vaak helpen herinneren aan het geschenk dat het is om een lichaam te hebben. Ik benadruk steeds maar weer dat ze niet alleen maar een hoofd zijn dat rondwandelt met iets dat daaronder bungelt. “Huh?”, zeggen ze dan. “Denk je echt dat we ons lichaam vergeten? De plooien op onze dijen? De tweede en derde onderkin die we dagelijks in de spiegel zien?” Dit is exact wat ik bedoel.

BUITENKANT

We hebben vaak de neiging om naar onszelf te kijken vanaf de buitenkant. We kijken eerst naar wat er niet goed is en dat is waar we vervolgens zodanig op focussen, dat het vaak een obsessie wordt. We zijn zo vaak geneigd om alleen te kijken naar wat er niet goed is aan ons lichaam, dat we vergeten te kijken naar wat er wel klopt. Alsof we een optelsom zijn van alles wat niet goed is aan ons en de rest er niet toe doet.

Je ervaart jouw leven vanuit jouw lichaam

Een vrouw in één van mijn workshops zei: “Mijn verstand is wat me bijzonder maakt. Je zegt wel dat ik me bewust moet zijn van mijn lichaam, maar ik haat mijn lichaam. Het is vet, het is gewoon, het is vol plooien en lomp. Maar mijn verstand! Mijn verstand is snel, pienter en scherp. Dankzij mijn goede verstand ben ik summa cum laude geslaagd voor mijn opleiding, niet dankzij mijn lichaam. Ik vergeet liever dat ik een lichaam heb en leef vanuit mijn verstand.” Het probleem met deze gedachte is, dat het verstand niet kan bestaan zonder een lichaam. Je hebt een lichaam nodig om de plannen die je verstand bedenkt uit te kunnen voeren. Je ervaart jouw leven vanuit jouw lichaam. Je lichaam is je thuis. En het is verdomde lastig om te leven in een huis dat je continu vervuilt.

Realiseerde je wat een zegen het is om een lichaam te mogen hebben

Een andere cliënt was ten onrechte gediagnosticeerd met een hersentumor. Ik heb drie jaar lang met haar gewerkt omdat ze worstelde met 10 kilo overgewicht. Ze had een hekel aan haar lichaam en was er continu mee in gevecht. “Ik wil af van mijn dikke dijen,” zei ze. “Ik kan ze niet meer zien.” Echter, in de twee weken tussen de eerste en tweede diagnose – waarbij ze door het hele circus van ontkenning, pijn, boosheid en angst ging – heeft ze geen moment gedacht aan cellulitis, de afmetingen van haar dijen of de rimpels rond haar ogen. Ze voelde een dankbaarheid voor het feit dat ze nog lucht in kon ademen, haar kind kon zien rennen, warm water op haar huid kon voelen die ze nog nooit tevoren had ervaren. Op het moment dat ze geconfronteerd werd met het feit dat ze haar lichaam weleens zou kunnen verliezen, realiseerde ze zich wat een zegen het was om een lichaam te mogen hebben.

JE HÈBT EEN LICHAAM OM…

Ieder moment dat je je realiseert dat je jouw lichaam – of lichaamsdelen – behandelt met minachting, stop dan direct en maak er contact mee. Denk aan het feit dat je kunt ademen en voel hoe dat is. Adem diep in en doe dat eens een aantal keren. Stel je eens voor dat je longemfyseem of longkanker zou hebben en geen frisse diepe teug zuurstof meer zou kunnen inademen. Ben je echt van plan om jouw mogelijkheid om ongehinderd te ademen op te geven in ruil voor slankere heupen en een steviger huid?

Proef!

Denk eens aan de mensen die je hebt gekend en die zijn overleden. En wat zij er nog voor over zouden hebben gehad om maar een paar minuten langer in hun lichaam te kunnen zijn. Ongeacht hoe het eruit zou zien. Zodat ze nog even zouden kunnen praten met degenen waar ze van houden. Of in het vroege voorjaar een gele krokus door de sneeuw heen geboren te zien worden. Om te rennen, wandelen, liefkozen, aanraken, luisteren, proeven. Yeah, te proeven… Denk er eens aan hoe het zou zijn om geen eten meer te kunnen proeven, hoe het zou zijn geen eetlust meer te hebben. Vlak voordat mijn vader stierf, raakte hij zijn eetlust kwijt. Niets, zelfs zijn favoriete rijstpudding niet, kon hem meer bekoren. Op dat moment realiseerde ik me dat het geweldig is om eetlust te kunnen hebben en te kunnen eten! Om voedsel te kunnen proeven met de meer dan 10.000 smaakpapillen die zich miraculeus op en onder onze tong bevinden.

Voel!

Vaak zijn we zo druk met calorieën, de glycaemische index en of we iets wel of niet ‘mogen’ eten dat we niet eens de tijd nemen om daadwerkelijk te proeven wat we eten, het echt binnen laten komen zogezegd. Vaak ook combineren we eten met andere dingen, met telefoneren, checken van e-mail, autorijden… Het is lastig om de smaaksensaties van een volkorenbroodje waar te nemen terwijl je je concentreert op het zetten van een rechte lijn met je eyeliner, bezig bent met het samenstellen van een zeer belangrijke zakelijke memo of voetgangers moet ontwijken. Het gevolg van constant alles tegelijk doen, is dat je niets ervaart. Je mist je leven terwijl je er middenin staat. Je mist de vreugde van het hebben van een lichaam op het moment dat je er juist optimaal van zou moeten genieten. Het is alsof je op een feest bent en niet mee mag doen.

Leef!

Wacht niet op een beangstigende medische diagnose voordat je de tijd neemt om te waarderen wat je hier en nu hebt. Wees in plaats daarvan blij met het lichaam waarin je je nu bevindt. En als je denkt dat het beter zal zijn op het moment dat je dun bent, als je denkt dat je ineens wel van je lichaam (en dus je leven) kunt houden als je 10 kilo lichter bent, dan zit je ernaast. Een student van mij zei ooit: “Ik zou een moord doen om weer zo dun te zijn als ik vijf jaar geleden was. En vijf jaar geleden had ik een moord gedaan om nog dunner te zijn…”

NU

Het enige dat we hebben is NU. Als je NU niet in staat bent om de overvloed in je leven te zien, dan zul je het over vijf jaar ook niet zien, hoe dun je dan ook bent. Geluk gaat niet over het veranderen van je omstandigheden, het gaat over het veranderen van de ogen waarmee je naar je omstandigheden kijkt.

Na alles wat jouw lichaam voor jou heeft gedaan de afgelopen jaren, is dit toch wel het minste dat je ervoor terug kunt doen, toch?

Meer informatie over Geneen Roth en haar werk kun je vinden op www.geneenroth.com.
Of in een van haar boeken ‘Zorg dat je altijd een reep chocolade bij je hebt‘ en ‘Vrouwen, eten en god – een onverwacht pad naar bijna alles‘.

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen

De 3 grootste valkuilen als je stopt met het eten van suiker

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen

Ik wil gezond eten maar mijn vriendenkring houdt mij ’tegen’!

Soms lijkt het wel alsof je omgeving het je niet gunt dat je gezond gaat eten!

Met als gevolg dat je uiteindelijk voor de lieve vrede maar capituleert om niet uitgemaakt te worden voor freak of zeur. Of je zegt niets meer over je keuze voor gezonde eetgewoonten.
Je ziet hetzelfde gebeuren wanneer mensen willen stoppen met alcohol of in het geheel niet drinken. Ook bij stoppen met roken was dit in het verleden het geval (inmiddels wordt stoppen met roken gezien als iets goeds, maar dit geldt voor voeding en drank nog niet).

Waarom heeft de buitenwereld moeite met jouw gezonde leefstijl?

Hiervoor is een drietal redenen te noemen:

Opgenomen worden en blijven in de groep

Proberen in de groep opgenomen te worden en te blijven is een instinctieve reactie die ieder mens heeft. De mens is een groepsdier en dat betekent dat wanneer je je aanpast aan het gedrag van de groep je in de groep wordt opgenomen en veilig bent.

Tenminste dat is hoe het instinct het ervaart.

Je verstand weet wel beter. Je verstand weet heus wel dat je aanpassen aan de groep op langere termijn je dood kan beteken als je daardoor maar ongezond moet eten of veel drinken. Toch is de drang om je in de groep te voegen bijna onweerstaanbaar.

Wanneer jij je bevindt in een groep die bijvoorbeeld gezellig rond koffietijd samen wat lekkers eet en jij daar opeens niet meer aan meedoet, dan wordt dat door jouw instinct als een ‘gevaar’ voor jou ervaren. Want het zou kunnen beteken dat je buiten de groep komt te staan en dus niet meer ‘veilig’ bent.

Het instinct van de mensen in de groep ‘weet’ dit en ‘voelt’ dat jij daarmee een gevaar loopt en zal dan ook proberen om je te beschermen en zal er alles aan doen om je weer in de groep te laten passen!

Dus in dit geval zal alles op alles gezet worden zodat dat je weer gezellig mee gaat eten tijdens de koffiepauze.

Als jij uit de groep valt is dat voor een ander lid van de groep ook ‘gevaarlijk’

Ook voor andere leden van de groep kan het gevaarlijk zijn als jij kiest voor een suikervrije, gezonde leefstijl.

Want als de groep jou niet ‘redt’, dan redden ze die ander misschien ook niet.

Dit is een tweede ‘gevaar’ dat het instinct waarneemt en dan aanzet tot ‘beschermend gedrag vanuit de groep voor de groep’ zodat ieder lid instinctief ‘weet’ dat de groep ook hem/haar beschermt.

Het ‘beschermde’ groepsgedrag geeft dus een veilig gevoel voor de andere ‘leden’ van de groep.

Wanneer jij anders eet, kan dat onbewust als oordeel worden ervaren

Het feit dat je ineens niet meer gezellig mee eet of misschien zelf wel wat gezonds lekkers meeneemt kan bij de andere leden van de groep binnenkomen als een oordeel.

Namelijk “Ik eet gezond en jij eet ongezond”. Een negatief oordeel over het eten van de ander. Een effect waar veel mensen mee te maken krijgen die kiezen voor een gezonde leefstijl. Waarschijnlijk oordeel je helemaal niet, maar het kan bij anderen zo binnen komen.

Als dit gebeurt, kan er ook nog een “Ik ben niet goed” gevoel gaan lopen bij die persoon. En bij diegene die gezond is gaan eten kan daardoor juist weer een “Ik ben goed” gevoel actief worden als reactie op het ondergelegen “Ik ben niet goed” gevoel wat in de ander actief wordt. Beide versterken elkaar.

Het instinct van degene die een ‘oordeel’ ervaart zal daarop reageren met afwijzing en/of zal proberen je weer terug te krijgen naar je oude gedrag.

Hoe kun je hiermee omgaan?

Hoe vreemd en simpel het op het eerste gezicht ook klinkt, wanneer je je bewust bent van deze 3 mechanismen zal het al veel makkelijker zijn om jouw nieuwe gezonde levensweg te volgen.

Hoe beter je van de genoemde drie aspecten bewust bent en ze echt tot je door hebt laten dringen, des te minder zul je het gedrag van de groep als ´lastig of irritant´ beschouwen en des te minder zul je je door hen afgewezen voelen in jouw keuzes. Bovendien wordt het dan veel makkelijker om bij jouw gezonde keuzes te blijven.

1. Lees de drie aspecten hierboven minimaal vijf keer (liefst vaker) aandachtig door. Neem de tekst goed in je op en laat de betekenis ervan diep in je doordringen
2. Indien je in jouw groep bent en men probeert je rommel te laten eten, besef dan dat de groep je wil redden, meer niet. Dat ze dus het beste met je voorhebben. Wie kan dat veroordelen?
3. Wanneer je in jouw groep bent en iemand of de groep wijst je af in je gezonde eten, besef dan dat ze geen andere keus hebben. Ze doen dit omdat ze zich anders niet veilig voelen in de groep
4. Het feit dat jij gezond eet is niet beter. Degenen die nog rommel eten doen dit ook vanuit liefde voor zichzelf, namelijk opgenomen te blijven in de groep.
5. Heb geduld en wilskracht en vertrouw erop dat de groep snel genoeg ontdekt dat jouw nieuwe gezonde gewoonten geen gevaar vormen voor hen waardoor ze het gaan accepteren. Sterker nog: de kans is groot dat je vragen gaat krijgen en dat je uiteindelijk een inspiratiebron vormt.
6. Als je het moeilijk hebt om tegen het “geweld” van de groep op te boxen, ga dan terug naar de 3 aspecten die ik boven beschreven heb. Print ze uit, neem ze mee zodat je ze door kunt lezen als je het moeilijk hebt. Als dat allemaal niet werkt vraag je dan af of je nog steeds bij deze groep wilt horen. Misschien is het tijd om hierin een beslissing te nemen.

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen

Tel jij nog calorieën?

Calorieën staan niet gelijk aan voedingsstoffen

Anno 21ste eeuw is het tellen van calorieën nog steeds actueel. Helaas kan ik wel zeggen. Persoonlijk voelt het voor mij een beetje als werken met een computer uit de jaren negentig van de vorige eeuw. Ik vind het hopeloos ouderwets en achterhaald.

Het tellen van calorieën alleen zegt namelijk helemaal niets over de kwaliteit van de voeding die je eet. Het geeft alleen maar aan hoeveel energie een product levert. Niet hoeveel voedingsstoffen het product aan je lichaam geeft. En al helemaal niet hoe het product zich in je lichaam gedraagt.

Producten met veel calorieën

Met andere woorden: een product dat veel energie levert (hoge calorische waarde) bevat niet vanzelfsprekend veel belangrijke voedingsstoffen voor het lichaam. Ook kan het juist zijn dat een dergelijk product juist wel veel voedingsstoffen aan het lichaam geeft, maar ‘wegbezuinigd’ wordt vanwege de hoge calorische waarde (denk aan roomboter…). Zo kan het dan ook voorkomen dat calorietellers zichzelf onthouden van veel voor het lichaam belangrijke voedingsstoffen doordat ze bang zijn om teveel calorieën te eten.

Producten met weinig calorieën

Het omgekeerde geldt echter ook: voeding met een lage calorische waarde kan wel degelijk voor het lichaam heel veel waardevolle voedingsstoffen en bouwstoffen bevatten. Op het moment dat je kiest voor die voeding en daarmee je dagmenu samenstelt, kan het dan ook zijn dat je minder dan de aanbevolen 1700 – 2000 calorieën per dag eet. Toch kan de voedingswaarde van die calorieën wel optimaal zijn voor het lichaam en er dus voor zorgen dat je goed verzadigd bent en je energiek voelt.

Fanatieke calorieëntellers kunnen hiervan behoorlijk in paniek raken omdat ze bang zijn dat ze te weinig eten als ze niet voldoende calorieënbinnenkrijgen. Niets is echter minder waar. Een mooi voorbeeld zijn Olympische sporters die soms tot 7000 calorieën per dag verbranden en ‘slechts’ 3500 calorieën per dag eten.

Niet de hoeveelheid, maar de kwaliteit van de calorieën is belangrijk

In de conventionele diëtetiek wordt nog steeds goed gelet op het aantal calorieën dat iemand eet. Want, zo is de geldende opvatting: als je minder calorieën eet dan je verbrandt, dan verlies je gewicht. Om zoveel mogelijk te kunnen blijven eten worden daarom vaak lightproductenen vetarme producten aanbevolen. Immers: 1 gram vet bevat veel calorieën en door te kiezen voor vetarm kun je die heel eenvoudig besparen. Het nadeel van deze methode is dat vetarm eten er vaak voor zorgt dat je meer koolhydraten (suikers) gaat eten. En die beïnvloeden in je lichaam de bloedsuikerspiegel.

Ook je metabolisme is belangrijk

Je metabolisme is verantwoordelijk voor een goede verbranding van de voeding die je eet. Het helpt je lichaam om vet te verbranden en de cellen te voorzien van voeding. Diëten laag in calorische waarde én laag in voedingswaarde zorgen ervoor dat je lichaam op een lager pitje gaat draaien. Met andere woorden: je lichaam leert om met minder calorieën rond te komen waardoor je vetverbranding trager gaat werken en ook je energiepeil naar beneden zal gaan. Dit betekent dat je lichaam sneller voeding op zal gaan slaan als vet.

Een calorie is niet ‘slechts’ een calorie

Inmiddels is wetenschappelijk meermaals aangetoond dat niet iedere calorie op dezelfde manier wordt verwerkt in het lichaam. Zo zijn er calorieën die ervoor zorgen dat je lichaam meer insuline produceert (en er dus aan bijdragen dat je dikker wordt) en er zijn calorieën die je bloedsuikerspiegel juist in balans brengen. Gezonde vetten, eiwitten en vezelrijke producten vallen onder de laatste groep. Maar met name vetten worden in de conventionele diëten ‘wegbezuinigd’…

Letten op wat je eet (voedingswaarde) is in mijn ogen dan ook veel belangrijker dan letten op de hoeveelheid calorieën die je eet.

Mijn advies:

• Stop met calorieën tellen en kies voor voeding die je lichaam ondersteunt en opbouwt. Kijk naar de voedingswaarde en verzadigingswaarde van de producten die je eet.
• Focus op een gezonde en stabiele bloedsuikerspiegel.
• Kies zoveel mogelijk producten met een Glycemische lading onder de 10 en combineer deze naar hartenlust.
• Zorg ervoor dat je dagelijks voldoende eiwitten eet en combineer deze bij voorkeur met koolhydraten in je maaltijd. Op die manier ondersteun je het lichaam in een goede opbouw en herstel én blijft je bloedsuikerspiegel in balans.

Bron: Sugarchallenge Original by Carola van Bemmelen