Vorige week wijdde wetenschapsjournalist Niki Korteweg een artikel in het NRC aan hersenwetenschap: ´Afvalstoffen maken diepe denker moe´.
Voor mij geen verrassing, maar nu kan ik dat ook staven doordat Franse onderzoekers daar achter waren gekomen. En die onderzoekers dat gepubliceerd hadden in het wetenschappelijke tijdschrift ´Current Biology´.
Die Franse onderzoekers kwamen tot de ontdekking dat wie langdurig nadenkt mentaal uitgeput kan raken.
Hoe dat dan werkt? Door afvalstoffen die zich opstapelen.
Mentale vermoeidheid is dus geen illusie meer, schrijft Niki. Urenlang diep nadenken maakt dat schadelijke stofjes zich ophopen in het belangrijke hersengebied achter het voorhoofd, ook wel de ´frontal lobe´ genaamd.
Die werkt daardoor tijdelijk minder goed, en hierdoor maken mensen na een intensieve werkdag het liefst impulsieve en minder vermoeiende keuzes.
Al meer dan 100 jaar zoeken wetenschappers naar het mechanisme achter de mentale uitputting die mensen ervaren wanneer ze lang en intensief hun hersenen hebben gebruikt.
Dat bleek ‘m niet in energiegebruik te zitten: de hersenen bleken nauwelijks meer energie te gebruiken bij diep nadenken dan gebruikelijk.
Wat dan wel?
Die Franse onderzoekers ontdekten dat het harde denkwerk ervoor zorgt dat er daadwerkelijk iets verandert in de functie van de hersenen: ze zien een schadelijke opstapeling van glutamaat in een deel van die ´frontal lobe´ dat erg actief is bij zware cognitieve inspanning.
En glutamaat is een neurotransmitter, neurohormoon zo je wilt. Een boodschapperstof tussen hersencellen. Glutamaat zorgt voor alertheid en focus, maar als het blijft hangen geeft het helaas neuronale schade.
Dus die overmaat aan glutamaat moet eerst worden opgeruimd om ervoor te zorgen dat de hersenen goed kunnen blijven werken. De vermoeidheid na urenlange mentale inspanning is dus een signaal om te stoppen met het zware denkwerk om de hersenen de kans te geven om alle bijproducten van de verhoogde stofwisseling op te ruimen en klaar te maken voor hergebruik.
Een overmaat aan glutamaat moet dus weer zo snel mogelijk opgeruimd worden. Of juister: gerecycled. Het lichaam is uiterst slim. Glutamaat wordt omgezet in een andere neurotransmitter: GABA. En die zorgt weer voor rust in de tent, ontspanning. Lees: herstel.
Het vervelend is nu dat je systeem niet alleen zelf glutamaat aanmaakt door bijvoorbeeld gebruik van je hersenen, maar dat je het ook via voeding binnen kunt krijgen. En zoals bij alle natuurwetten geldt: overdaad schaadt.
Mentale vermoeidheid ondermijnt de cognitieve controle door opstapeling van glutamaat. Maar ook tijdens stressvolle omstandigheden verhogen glutamaatconcentraties zich tussen hersencellen. Er zijn aanwijzingen dat tijdens slaap, wanneer allerlei afvalstoffen uit de hersenen worden afgevoerd, ook glutamaatconcentraties weer normaliseren. Je kunt vast wel bedenken wat er gaat gebeuren als je slaapproblemen ervaart…
Ik kan het niet genoeg herhalen dat meten weten is. Want ook een glutamaatdominantie is te testen. Waarmee het stukken eenvoudiger is interventies gericht en succesvol toe te passen.
Ik kan mij voorstellen dat je daarover eerst meer wilt weten. Stuur mij een mailtje: info@gripopgezondheid.nl. Of Whatsappje. Kies gerust wat makkelijk is voor je.
Lynn Hogendoorn
#persoonlijkeontwikkeling
#letsconnect
#gripopgelukshormonen