Het stressbedrijf of stress in bedrijf:
herstel is geen luxe –
slechts pure noodzaak
Kennis zonder toepassing is niets waard.
En toch begint het daar.
Bij die kennis.
Zo is stress niet het probleem.
Een gebrek aan voldoende herstel wel.
Ter introductie duiden Suzan Kuijsten & Carolien Hamming dat in hun boek ´Gek op stress – maar niet altijd´ dat aan de hand van de firma iFEELGOOD als volgt aan.
Eigenaar: Jij
Missie: (Over)leven
Strategie: We doen altijd eerst wat NU nodig is (lange termijn is minder belangrijk)
Core business: Bescherming bieden en behoeften vervullen (veiligheid bevorderen)
Bedrijfsactiviteiten: STRESS (inspanning) & HERSTEL (ontspanning)
Raad van bestuur: Het brein (met de directeuren Emotie, Ratio en Fysiek)
Voorzitter: Emotie
De basis van dit hele theater is dat ons brein álles langs die lat van overleven legt.
En voortplanten.
In wel in die volgorde. Zonder overleven wordt het immers moeilijk voortplanten.
Bovendien doet het oerbrein dat er grofstoffelijk. Dat ´denkt´ meer in termen van nu. En altijd.
Errug zwart-wit dus. Voor nuances moet je niet bij het reptielenbrein zijn. Voor instinctief overleven des te meer. In a split second.
En in dat overleven speelt stress uiteraard een superbelangrijke rol.
Een belangrijke taak van het stresssysteem is immers regelen dat er energie beschikbaar komt, vervolgen ook Kuijsten en Hamming.
Dat vindt 24/7 plaats, dus ook als we ons niet gestrest vóelen.
Je zou dat stresssysteem daarom ook beter ons ´energiesysteem´ kunnen noemen.
De kracht van stress is ge-wel-dig. Je denkt en beweegt er sneller door, het maakt je scherper en alerter. En je krijgt er een indrukwekkende hoeveelheid energie van. Dankzij stress kun je je razendsnel aan situaties aanpassen.
What´s not to like?
There´s a catch.
Alsikdatniedag.
Op de afdeling Stress werken actieteams van (nor)adrenaline, cortisol en endorfine. Die laatste geeft overigens met name een beloningsgevoel. Omdat we met de acties van (nor)adrenaline en cortisol ´iets´ overleefd hebben.
En overleven is weer de: Het. Is. Gelukt.
Heel vroeger was dat bijvoorbeeld wegrennen voor een leeuw. Tegenwoordig kan dat een ´goed´ gesprek met je manager zijn. De equivalent van de roes die hardlopers ´runner´s high´ noemen.
Zoals een auto al rijdende langzaamaan gebruikersschade oploopt, zo geldt dat ook voor ons lichaam. In het gewone ritme van alledag is dat dus vooral overdag.
Idealiter gaat dan ook in de nacht de afdeling Herstel & Onderhoud aan het werk. Met de ploegen acetylcholine, serotonine en GABA. ´s Nachts kun je over het algemeen vrij ongestoord werken.
So far, so good.
Idealiter.
Je voelt ´em al: in de ruimste zin des woords gaat overleven altijd voor.
En tegenwoordig gaat het daarbij uiteraard om de metaforische leeuw.
Leeuwen eigenlijk. Want daar zijn er nogal wat van.
Maar wegrennen voor een leeuw, is wegrennen voor een leeuw. Metaforisch of niet. En hoe dat met die opgelopen schade zit, dat zie je dan later wel.
Daar zit ´em ook meteen de kneep. Dat schadeherstelbedrijf krijgt te weinig tijd. En zo bouw je een grote herstelschuld op. In de zin van aanzienlijk achterstallig lichamelijk onderhoud.
Zo koers je dus in eerste instantie ongemerkt achteruit.
Niet zozeer door een teveel aan stress, maar door te weinig herstel.
Exact de reden waarom stress een stiekeme sloper is.
Want tegen de tijd dat je de gevolgen van die chronische stress merkt, betekent het al dat je een chronisch gebrek aan herstel hebt.
Et voilà, dat vormt de basis van stressologie.
Ergo, niet zozeer de stress verminderen, maar de hersteltijd vergroten. Dat maakt dat je veel en veel beter gaat dealen met stress.
En stressologie heeft een biologische aanpak. Dat begint met testen. Waar is dat herstel het hardste nodig? Herstel is immers geen luxe, maar pure noodzaak.
Hard werken is dus óók hard rusten.
Ben toe aan een effectieve aanpak, preventief of curatief, mail mij dan. Deal? https://gripopgezondheid.nl/contact/
Lynn Hogendoorn
